Waq'ana

Waq'anax uñch'ukiskiwa

Waq'ana jan ukax uru achachix mä jach'a pampa jamach'iwa, (Zool. mf. cientifico suti: Nycticora, tama: Nycticorax). Aka jamach'ix waq' waq' waq' waq'a sasaw jachi ukat waq'ana sutini.

Janchipa

Waq'anax janiw sinti jach'a jamach'ikiti, mä chhiy jilakiwa. Jach'a chhiqhanakaniwa, ukhamarak chhuruñapax chiqakiwa. Sum sum amuyatax k'umt'atakipuniw sarnaqi.

Manq'apa

Waq'anax manq' katusiski.

Waq'anax walja kast manq'anak thaqhasi: jamp'atunaka, k'ayranaka, juq'ullunaka, jisk'a laq'unaka, jisk'a challwanaks manq'asipxakiwa.

Jakäwipa

Juk'ampis aka kast jamach'ix quta lakanakan jawir lakanakanpun juk'ampis qamapxi. Sapa sapakiw juk'ampis sarnaqapxi, yaqhippachanakax paninis sarnaqapxakirakiwa.

Tapapa

Waq'anax jisk'a lawanakat tapachasi.

K'awnapa

Waq'anan k'awnapa

Kimsa pusi k'awn k'awnapxi, uka k'awnanakax pampill muruq'uwa, janiw maysax juch'usar tukuyatakiti.