Index

QHANANCHIR PACHAMAMANKIRINAKA (QAMAQI)

P`IQINCHIRI:

Ma qhananchir pachamamanx akankir  uywanakawa ukhamarak  quqanaka ukanakax yatiystwa taqikunati jutkan ukata aka uraqita 

Aka qhanancririnakax nayrj pach achachilinakan amuyupawa kunjamatix jichha pachaprakiw lurasipki nayrj pachata. Jupanakan amtawinakapax sayt`ayanatak jan kuna pasañapataki kunjamatix jallus utji, lupi, juyphi, junk`ampi nakat ukhamarak satañ uksatuqinakaya UÑT`AYAWI: Qamaqix wali uñt`atawa markachirinakata patatuqin uksanakana aka uywax uñt`ayna pachamam uksa tuqita kunjamatix waxasiwip ist`asin yatxapxanawa kunas jutan uka .nayraqat phaxsin yapu lurawin uñch`ukipxwa qhanañchawi phaxsi ch`uqi satawi. Taqikunat sapa markan utki ukanakax qhanañchapxiwa taqikunat paskasp uksa tuqita, qamaqix ukhamarak uwij aychanak manq`iriwa.

KUNS UNCH`UKIPXI , KUNAS UKAXA?

Janq`u ukax qhanañchiwa pachamamax sumakiskarakiwa ukhamarak yapu lurawinakax sumakiskaniwa ukhamarak ch`uñu chawisa . Uqini ukhax qhanañcharakiwa janiw ancha sumakaniti jach`a pach ukharak jisk`a pacha Utjani ch`akanak ukax qhanañchiwa walja jisk`a uywanak uka taqi kast uywanakata. Jikjatasini puch ch`uñuta ukamarak jupha, siwara,ch`uq ukanakax qhanañchapxarakiwa pachax askikiniwa taqi kast yapuchawi nakataki. Sinti siwar sapax jikjatasini ukhax siwarax qhanañchakiwa uka maran siwaraki sum achurakispa.

QAMAQIN AWULLAWIPA. -Kunapachatix qamaqin awullawip ist`apki ukhax uñt`apxiwa kunayman kast amuyukwinaka jichhax unt`añaniwa akanaka. -Kuna pachatix qamaqix wali qhana waxasi jan jaychjasisa ukhax qhanañchstuwa pachamama wali kiskaniwa jallu pachana thayapachana ukhamarak suma achuqawinaka. -Kunapachatix qamaqix jaychjas ukhax qhanañcharakiwa m ajan suma mara juk`a jallumpiki wali thaya ukhamarak juyranakax janiw sum achupaskati.

TUKUYAWI: Qalltat yupaychawit uka qhanañchirinkax jupanakakiw patapampan yatiyapxi ukhamat patapampanakan jupanakax amuyasipxana janiw qamaqipun yatiskapati pachatuqita waya uywanakaw yatiyir utjapxaraki .kunjamatix liq` liq` ukax uñtasakiw sarnaqapxana pachamama uksatuqina.sarnaqapxana. Ukhamarakiw jichha pachan janiw yaqhapxiti qhanañchir uywanakaru.